Search
Mynd fengin af reformjudaism.org
Mynd fengin af reformjudaism.org

Ísrael er gyðinglegt lýðræðisríki

Ekkert bendir til þess að Ísraelsmenn hafi í raun áhuga á útþennslu landamæra sinna, þó ætla mætti annað af einhliða fréttaflutningi t.d. AP–fréttastofunnar.  Ísraelar hafa einfaldlega verið neyddir í stríð við nágranna sína,...

„Gyðinglegt lýðræðisríki“ er lögformlega skilgreiningin á eðli og karakter Ísraelsríkis. Orðalagið „gyðinglegt“ var sett fram í sjálfstæðisyfirlýsingunni 1948 og tilvísuninni í „lýðræði“ var síðan bætt við með breytingum á lögum sem Ísraelsþing samþykkti árið 1985.

Fjölmargir fræðimenn og stjórnmálaskýrendur hafa rætt um þessa skilgreiningu og þá sérstaklega hvort hugtökin séu misvísandi eða samhljóma.  Rithöfundurinn Yossi Klein Halevi segir að „Ísrael standi á tveimur óumsemjanlegum stoðum:  landið er heimaland allra Gyðinga, hvort sem þeir eru ríkisborgarar þar eða ekki, og á sama tíma er landið ríki allra borgara sinna, hvort sem þeir eru Gyðingar eða ekki.“

GRUNNURINN SEM BYGGT ER Á

Sjálfstæðisyfirlýsing Ísraels skilgreinir Ísrael sem „ríki Gyðinga“ í þeim skilningi að Gyðingar sem þjóð geti nýtt rétt sinn til sjálfsákvörðunar. Þessi skilgreining veitir þó gyðingdómi hvorki sérstaka stöðu gagnvart öðrum trúarbrögðum né neitar hún réttindum minnihlutahópa.

Yfirlýsingunni er ætlað að tryggja öllum íbúum félagsleg og stjórnmálaleg réttindi óháð trúarbrögðum, kynþætti eða kyni: hún tryggir frelsi trúarbragða, tungumála, menntunar og menningar,hún verndar helga staði allra trúarbragða og fylgir að öllu leyti meginreglum stofnsáttmála Sameinuðu þjóðanna.

FÓLKSFJÖLDI OG ÞJÓÐERNI

Fólksfjöldinn í Ísrael er í dag 9,1 milljón: 74% eru Gyðingar, 21% Arabar og 5% af öðru þjóðerni.

Sjálfstæðisyfirlýsing landsins hvetur arabíska íbúa og aðra til að varðveita frið og taka þátt í uppbyggingu ríkisins á grundvelli fulls og jafns ríkisborgararéttar. Allir minnihlutahópar hafa fulltrúa í öllum stofnunum ríkisins. Það skýtur því skökku við þegar fréttir berast af kúgun og misbeitingu Ísraels á borgurum af arabískum uppruna, þegar þetta er jafn vel grundvallað í sjálfstæðisyfirlýsingunni og raun ber vitni. Þegar rýnt er á bak við einstakar fréttir, sem birst hafa í alþjóðlegum fréttamiðlum, kemur oftar en ekki í ljós að mannréttindi voru í raun ekki brotin. Beinar ógnir gagnvart grunngildum og sjálfstæði landsins eru oftar en ekki skýringin að baki ásökunum um mannréttindabrot.

Ísraelsk yfirvöld og stofnanir hafa margoft verið sökuð um mannréttindabrot gagnvart Aröbum (sem margir hverjir skilgreina sig sem Palestínumenn) og öðrum þjóðarbrotum í landinu. Þegar rýnt er í ástæður að baki þessum ásökunum, og tekið inn í dæmið hið almenna og rótgróna hatur Araba á Gyðingum, má auðveldlega sjá að umrædd „mannréttindabrot“ eiga sjaldnast við rök að styðjast. 

ÓGNIR ÚR ÖLLUM ÁTTUM

Til að átta sig á raunverulegum ástæðum sem liggja að baki átökunum fyrir botni Miðjarðarhafs er engan veginn hægt að láta nægja að lesa daglegar fréttir alþjóðlegra fréttamiðla. Þjóðir sem eiga í stríði sækja fram í sókn auk þess að grípa til varna. Saklausir borgarar falla í átökunum og í raun tapa allir. Ávallt má finna rök sem styðja málstað hvors aðila um sig. Staðreyndin er hins vegar sú að Ísrael hefur engan áhuga á að standa í stríði við Arabaheiminn. Þeir eru einfaldlega að verja sitt land sem þeir fengu úthlutað árið 1948 með samþykki Sameinuðu þjóðanna og hins siðmenntaða heims. Ráðamenn í múslimaheiminum þurfa að láta af hatursfullum yfirlýsingum, eins og þeim er æðstiklerkurinn í Íran, Ayatollah Khamenei, líkti Ísrael við krabbameinsæxli (e. cancerous tumor), eða þegar forseti Írans, Ahmadinejad, sagði að Ísrael ætti að „þurrka út af landakortinu“. Það er varla hægt að taka sterkar til orða, þegar þjóðernishreinsun er markmiðið. 

Ekkert bendir til þess að Ísraelsmenn hafi í raun áhuga á útþennslu landamæra sinna, þó ætla mætti annað af einhliða fréttaflutningi t.d. AP–fréttastofunnar.  Ísraelar hafa einfaldlega verið neyddir í stríð við nágranna sína, að undirlagi hinna síðarnefndu. Þannig hafa þeir náð yfirráðum yfir hernaðarlega mikilvægum svæðum sem þjóðir gera oft í kjölfar stríðssigra.  Í kjölfar 6 daga stríðsins tók Ísrael t.d. yfir Gólanhæðirnar af Sýrlandi sem hafði haldið úti árásum á Ísrael frá þessum hernaðarlega mikilvægu hæðum. Og gengdarlausar stríðsógnir PLO og Hamas-samtakanna í gegnum árin hafa neytt Ísrael til að tryggja stöðu sína á Vesturbakkanum og Gasa-svæðinu.

Ekki er hægt að leggja að jöfnu ástandið í friðsama hluta Ísraels og þeirra svæða þar sem ófriður ríkir. Síðarnefndu svæðin eru fyrst og fremst Gasaströndin og Vesturbakkinn. Þar halda Palestínumenn uppi árásum, andspyrnu og mótmælum sem ógna öryggi almennra borgara í Ísrael, þar á meðal með eldflaugaárásum frá Gasa. Engan skal undra að ísraelski herinn (IDF) mætir þeirri mótspyrnu af krafti. Hvaða þjóð myndi ekki gera það, þegar henni er ógnað af óvinaríki?

ÍSRAEL ÞRÁIR FRIÐ

Ísrael er lýðræðisríki með öflugt réttarkerfi sem er fyllilega sambærilegt og það sem best þekkist á Vesturlöndum. Arabaríkin í kring eru hins vegar langflest eða nær öll einræðisríki þar sem almenn mannréttindi eru virt að vettugi. Sums staðar sitja þar blóðugir harðstjórar í valdastólum, annars staðar spilltar furstafjölskyldur. Því er ekki að undra að fjölmargir arabískir borgarar kunni vel við sig í Ísrael. Þar búa þeir við atvinnuöryggi og frið og réttindi þeirra eru virt. Á hinn bóginn eru nánast engir Gyðingar búsettir í Arabalöndunum í kring, þrátt fyrir sögu þar sem spannar yfir 2000 ár og stundum lengur. Um það vitnar tölfræðin: í Egyptalandi eru innan við 100 gyðingar, í Írak 7, Afganistan 1 og Líbíu enginn, svo að dæmi séu tekin (Sjá Wikipedia: Jewish exodus from Arab and Muslim countries).  Á sama tíma eru Arabar 21% íbúa í Ísrael. Það ætti því að vera auðvelt að sjá á hvorn aðilann hallar, Gyðinginn eða Arabann, í þessum sambúðarvanda.  

Á síðustu áratugum hefur Gyðingum fækkað í öllum þessum Arabalöndum enda hefur markvisst og skipulega verið komið fram við þá sem þriðja flokks þjóðfélagsþegna og þeir jafnvel álitnir réttdræpir í sumum löndum. Þegar þessar staðreyndir eru skoðaðar og metnar hlutlaust þá ætti fólk ekki að velkjast í vafa um hver hatar hvern. Stríðsaðgerðir Ísraela byggist á sjálfsvörn en stríðstilburðir arabaþjóðanna byggjast á djúpstæðu hatri á Gyðingum.  

Engum ætti að dyljast hve illa hefur verið komið fram við Gyðinga í gegnum aldirnar. Gyðingahatri virðist seint verða útrýmt í heiminum og virðist engu máli skipta hvort Gyðingar mæti ofbeldinu án mótspyrnu líkt og í síðari heimsstyrjöldinni eða að þeir mæti því með skipulögðum hernaðaraðgerðum eins og ísraelski herinn gerir í dag. Og gyðingahatrið er enn við lýði.

Dugnaður þjóðarinnar og útsjónarsemi hefur komið Ísrael í 19. sæti á lífskjaralista Sameinuðu þjóðanna, þrátt fyrir takmarkaðar náttúruauðlindir.  Í þessu lýðræðisríki fær einkaframtakið að njóta sín og fyrirtæki framleiða og selja vörur út um allan heim.  Þjóðin stendur framarlega í framleiðslu heilbrigðistækja, lyfja, samskiptatækja og hugbúnaðar. Til dæmis um hugvit og framsækni Ísraelsmanna er þjóðin í 5. sæti á heimsvísu í árlegum fjölda umsókna um einkaleyfi m.v. höfðatölu. Hreint magnaður árangur miðað við að þjóðin þarf að eyða 5,3% af landsframleiðslu til varnarmála og er þar í 2. sæti á heimsvísu.  En efnahagslífið sækir fram og er í miklum vexti. Verg landsframleiðsla á hvern íbúa er 40.261 USD, skv. lista Alþjóðabankans, og er Ísrael þar í 31. sæti á heimsvísu.  

Við hér á Íslandi ættum að sjá sóma okkar í að styðja þetta litla lýðræðisríki fyrir botni Miðjarðarhafs sem lifir við stöðuga ógn nágrannaþjóðanna en þráir í raun ekkert meir en að lifa í friði og sinna sínum innri málum í friði. Ráðamenn á Íslandi ættu að gefa sér tíma til að sannreyna fréttaflutning af atburðum á þessu svæði í stað þess að fella sleggjudóma byggða á falsfréttum. 

Greinarhöfundur: Hafsteinn G. Einarsson, hafsteinn.gautur@gmail.com

Share on Facebook
Share on Twitter
Email
WhatsApp
Telegram
Print